Arkadaşlar artık herkes beslenme uzmanı oldu. Her gün gazeteler ve Tv’ lerde, instagramda, facebook’ da beslenmeye ilişkin onlarca bilgi akıyor hayatımıza. Arkadaş sohbetlerinde de konu dönüp dolaşıp beslenmeye geliyor. Herkes karmaşık duygular içinde, neden korunacağını şaşırmış vaziyette. Şu son 2 yılın gündemi olan “gluten” i hepimiz duyduk değil mi? Ama hep yarım yamalak anladık değil mi? İşte bu nedenle size teknik, taktik kasmadan az bilim çok pratikle gluteni bam bam anlatmaya geldim. İçeri buyurun.

Gluten Nedir, Nelerde Bulunur?

Gluten bir proteindir efendim. Bir dakka ya protein kötü bir şey miydi? Hayır asla değil ama gluten arkadaş kötü. Kendisi buğday, çavdar ve arpada bulunur. Gluteni oluşturan iki proteinden biri olan gliadin kötü çocuktur. Un, su ile karıştığında içindeki gluten arkadaş yapışık bir hal almasını sağlayacak şekilde kimyasal reaksiyona girer ve ekmek olmasını sağlayacak elastikliği verir. Hatta gluten ismi de ingiliççe glue yani yapıştırıcıdan gelir. 😎

Çölyak Hastalığı

Çölyak hastalığı son yıllarda adını çok duyduğumuz ve maalesef gün geçtikçe artan glutenin ince bağırsak tarafından kötü algılanmasına ve buna gösterdiği tepkiye verilen hastalık adıdır. Hasta gluten aldıktan sonra, şişlik, sindirim sorunları hazımsızlık, gaz şikayetleri, iştahsızlık gibi bir çok belirti ile karşılaşabilir. Eğer daha detaylı bilgi almak istiyorsanız, çölyak ile yaşam derneğinin sitesine bakabilirsiniz. Tedavisi sadece glutensiz beslenmektir. Çölyak teşhisi  konmayan milyonlarca insan olduğu düşünülmektedir.

Gluten Nedir: Gluten Hassasiyeti

Çölyak olmanıza gerek yok, vücudunuz glutene tepki veriyorsa onun da adı, gluten hassasiyetidir. Bu hastalığın teşhisi yoktur. Anlamanın tek yolu 3-5 gün gluten içeren gıdaları hayatınızdan çıkarttığınızda vücudunuzda bir değişim olup olmamasıdır. Bağırsak sorunlarından, şişkinlikten, hazımsızlıktan şikayet eden insanlara bu yöntem uygulanmakta. Bende şahsen işe yaradı. Ne zaman gluteni abartsam inanılmaz kramplar ve gaz ile çevreleniyorum 😔. Gluten hassasiyeti çölyaktan daha fazla insanda mevcuttur. Yine huzursuz bağırsak sendromu olan hastalarda da gluten kesildiğinde sendrom yok olmaktadır.

Gluten’ in Beyine Etkisi

Garip değil mi, gluten beyne de etki ediyor. Ama son yıllarda keşfedildiği üzere bağırsaklar ikinci beynimizdir. Bazen kontrolü ele alırlar ve onlara saldıran glutenin etkisi beyinde de çıkar. Epilepsi, otizim, şizofreni ve alzheimer gibi nörolojik hastalıkların gluten ile ilişkisi şu an dünyada onlarca üniversite tarafından araştırılıyor ve ilk bulgulara göre bu hastalıkların tedavisinden gluten içermeyen diyet uygulanması hastalıklarda yol katedildiğini gösteriyor. Eğer sinir hastalıkları ile mücadele ediyorsanız ekmeği kesmeyi denemenizi tavsiye ederim.

Glutensiz Hayat Mümkün Mü?

Etrafımız bu kadar “hamur” ile sarılmışken benim de en zorlandığım şey glutenden uzak durmak. Ama size başıma geleni anlatmak istiyorum. Bundan 4 sene önce gluteni ilk öğrendiğimde derin bir gluten nedir araştırması yaptım ve 20 gün boyunca ağzıma un ve unlu mamul sürmedim. Enerji seviyemde artış, sıklıkla olan bağırsak kramplarında yok olma ve düz bir karın ile karşı karşıyayımdım. 20 gün sonra iş yerinde bir konuya aşırı sinirlendim. Benim yeme bozukluğum stress ile tetiklenir eve gelip makarna yedim, üstüne de 3-5 dilim paketli bisküviden yedim. O gece ve ertesi gün hayatımın en saçma anlarıydı. Normalde çok düzenli uyumama rağmen uyuyamadım, sanki bir balon yemiş gibiydim, yatakta dönemiyordum bile. Ertesi gün ölü gibi gezdim, kramplar geri geldi ve anladım ki bendeki çölyak olmasa da gluten hassasiyeti. O zamandan beri o kadar az tüketirim ki, arada yesem de tekrar etmem. Biliyorsunuz Türkiye gibi hamur cenneti ülkede bağımlılıktır un.

Evet Mümkün!

Ekmeksiz yaşam size hayal geliyorsa son yıllarda artan, karabuğday, nohut, badem unlarını deneyebilir, bunlardan ekmek yapabilirsiniz. Ben de paylaşıyorum böyle takipler, takip edin beni facebook ve instagramdan. Ayrıca marketlerde artık glutensiz gıdalar bulunabiliyor. Mecbur değiliz artık ama en güzeli evde yapmak çocuklarımıza sağlıklı gıdalar yedirmek.! Eğer ekmek yemezseniz ne yiyeceğiniz konusunda kafanız net değilse karatay diyeti ve ketojenik diyeti inceleyin lütfen, diyet sayfamdan. 

Sonuç:

Eğer sizlerinde bitmeyen ishal / kabızlık dönemleriniz; kramplarınız ve şişkinliğiniz varsa, denemesi bedava; 3 gün uzak durun hamurdan. Bakın bakalım neler oluyor. Eğer nörolojik bir rahatsızlık yaşıyorsanız ve gluten ile ilgili daha fazla bilgi almak istiyorsanız Dr. David Perlmutter’ ın Tahıl Beyin kitabını mutlaka okuyun. Ben çok şey öğrendim, kendisinden.